Gelegen aan het historische dorpslint van Zoetermeer ligt het in 1872 opgerichte Dorpsstraat 7. Dit huis wordt ook wel ’t Oude Huis genoemd. Het complex is een rijksmonument.

De villa vormde decennia lang het thuis voor verschillende burgemeesters en is momenteel in gebruik als gemeentemuseum. Het pand is eigendom van de gemeente Zoetermeer. Deze heeft de intentie om het rijksmonument te verkopen. Om zorg te dragen dat de toekomstige eigenaar bij de ontwikkeling van zijn/haar plannen op een verantwoorde wijze omgaat met de monumentale status van het pand, heeft de gemeente Zoetermeer Res nova Monumenten gevraagd om een bouwhistorische analyse van de villa op te stellen. Doel hiervan is om inzicht te geven welke onderdelen waardevol en/of behoudenswaardig zijn en daarmee de handvaten te bieden bij het tot stand komen van een ontwerp voor een eventuele restauratie, verbouwing en/of herbestemming.

Dorpsstraat 7 is gelegen in het hart van de groeistad Zoetermeer. De Dorpsstraat vormt het historische hart van de stad en wordt tot op heden omringd door een waterweg. Deze watergang, aan de zuidzijde aansluitend op de Delftsewallenwetering en aan de noordzijde aan de Leidsewallenwetering, is aan de noordwestzijde vergraven tot grote vijverpartij, de Dobbe.  Er is sprake van een kern met een hoge concentratie karakteristieke historische bebouwing binnen een naoorlogse stad. De historische kern wordt door middel van de Delftse Wallen en Leidse Wallen opgedeeld in twee helften. In het westelijke gedeelte is Dorpsstraat 7 gelegen.

Het pand bevindt op enige afstand van de straat. Het kavel is omringd door een sloot (aan de zuidzijde deel van de watergang rondom de dorpskern). Wat meteen opvalt is het bochtige verloop van de oostelijke tak van de ‘omgrachting’. Dit verloop is al zichtbaar op de oudste topografische kaarten. Aan de straatzijde wordt de toegang afgesloten door een authentiek smeedijzeren hekwerk. Het rozenperk vóór de woning is een reconstructie van de oorspronkelijke opzet. De achtertuin is in gebruik als beeldentuin van het museum. Pal achter de woning staat een rode beuk die vermoedelijk meteen na de bouw van de woning is geplant. De volwassen tuin is voorzien van een licht meanderend pad en enkele oude (solitaire) bomen.

Dorpsstraat 7 is gebouwd in 1872, in opdracht van de latere burgemeester van Zoetermeer, dhr Cornelis Bos. Bos bouwde een huis in een stijl die in de tweede helft van de negentiende eeuw veelvuldig door heel Nederland werd toegepast: een huis dat is geïnspireerd op de Hollands classicistische landhuisbouw uit de late zeventiende en achttiende eeuw. Dit uit zich onder andere in de symmetrische opzet van het pand met een accentuering van de centrale as (entree), de nagenoeg vierkanten plattegrond en het gebruik van enkele classicistische architectonische elementen zoals pilasters en fors aangezette kroonlijsten (met blind fries). De bij Dorpsstraat 7 toegepaste getoogde vensters en raamomlijstingen sluiten meer aan bij de neorenaissance architectuur die rond 1860 haar intrede doet. Door deze combinatie van stijlelementen presenteert het pand zich als een fraai voorbeeld van een vroeg woonhuis in eclectische stijl.

Het exterieur is grotendeels gelijk aan de oorspronkelijke situatie. In het interieur heeft in de loop van de vorige eeuw een aantal wijzigingen plaatsgevonden. Deze wijzigingen hadden zowel betrekking op de structuur (begane grond) als op de afwerking van het pand. Daarnaast is in de jaren negentig een L-vormige aanbouw om de zuidwestelijke hoek van het volume opgetrokken. De oorspronkelijke opzet van de achter- en zijgevel zijn hierbij behouden en weggewerkt achter voorzetwanden. In de (van oorsprong blinde) westelijke zijgevel is een nieuwe doorbraak gerealiseerd om oud- en nieuwbouw met elkaar te verbinden.