Kerkstraat 12 Gemert

Rijksmonument Kerkstraat 12 Gemert, bouwhistorisch rapport, restauratie

Kerkstraat 12 Gemert

Rijksmonument

 

Opdrachtgever

Particulier

 

Uitvoering

Bouwhistorisch onderzoek

Effecttoets restauratie- en verbouwingsplan

Aanvullende notitie tuinmuur2015

 

Architect

Denoldervleugels Architects & Associates


In het centrum van Gemert ligt, nabij de kerk en het kasteel, het omstreeks 1885 gebouwde huis Kerkstraat 12. Het pand vormt, samen met buurpand nummer 10, een rijksmonument. Kerkstraat 12 stond ten tijde van het uitvoeren van het onderzoek te koop. Om het verkooptraject te bevorderen heeft de verkopende partij Res nova Monumenten gevraagd een bouwhistorisch onderzoek uit te voeren om inzichtelijk te maken waar de bouwhistorische waarden van het pand liggen. Zo weten potentiele kopers waarmee ze rekening dienen te houden bij de eventuele aankoop en restauratie/verbouwing van het pand.

 

Kerkstraat 12  is gelegen in het centrum van Gemert, meteen ten noorden van de St. Jans Onthoofdingskerk. Kerkstraat 10-12 is opgetrokken in een eclectische vormentaal, waarbij de Franse neorenaissancestijl de boventoon voert. Een dergelijke vormentaal is kenmerkend voor de laatste kwart van de negentiende eeuw en beginjaren van de twintigste eeuw. De vormentaal, bestaande uit het gebruik van schijnvoegen (illusie van natuursteen), rijk opgezette deur- en raamomlijstingen, kroonlijst en rijk omlijste ovale dakkapellen (oeuil-de-boeuf), draagt een bepaalde status uit. Kerkstraat 12 is een fraai en gaaf behouden voorbeeld van een deze architectuurstijl.

 

Bouwjaar

Op de kadastrale minuutkaart van 1811-1832 zien we op de locatie van het dubbelhuis Kerkstraat 10-12 al een volume staan met dezelfde contour. Het voormalige pand was in gebruik als leerlooierij van de familie Frunt. 

 

Als we, behalve naar de esthetica van de voorgevel, kijken naar het zichtbare metselwerk (vrij regelmatige, klein formaat baksteen), de typologie van de kelder (troggewelven plafond met stalen liggers), de vorm van de kap en de wijze van dakconstructie, dan is met grote mate van zekerheid vast te stellen dat het nu aanwezige casco niet ouder is dan 1885. Wel is het mogelijk dat er is gebouwd op het oude fundament en dat bijvoorbeeld de wanden van de kelder ouder zijn en ten minste tot het begin van de negentiende eeuw zijn terug te voeren. De bouw van nummer 10-12 lijkt verband te houden met de bouw van Kerkstraat 8, het in 1885 gebouwde voormalige stadhuis. Dit gemeentehuis toont stilistische overeenkomsten met het aangrenzende dubbelpand Kerkstraat 10-12. Bovendien zijn enkele details exact hetzelfde.

 

Effecttoets

De nieuwe eigenaar van het pand heeft, na opstellen van een ontwerp voor de restauratie en uitbreiding van het pand, Res nova Monumenten gevraagd een effecttoets op te stellen waarin wordt getoetst hoe met de bouwhistorische waarden en is omgegaan. Op basis hiervan heeft de architect nog enkele wijzigingen in het plan doorgevoerd, alvorens deze in te dienen.

 

Tuinmuur

Naar aanleiding van een zienswijze naar aanleiding van het ingediende ontwerp, is een aanvullende notitie opgesteld naar de tuinmuur met poort tussen het zogenaamde Frunte Gengske en de achtertuin. De indifferente bouwhistorische waardering van de tuinmuur, zoals opgenomen in de bouwhistorische notitie, is hierin op basis van aanvullend (en vergelijkend) onderzoek nader onderbouwd.