Bosstraat Neeritter

Bosstraat Neeritter rijksmonument uit de achttiende eeuw

Bosstraat 3 Neeritter

Rijksmonument

 

Opdrachtgever

Particulier

 

Uitvoering

Bouwhistorisch onderzoek

2019


Gelegen in de historische kern van Neeritter, ligt het statige, rond 1780-1800 gebouwde woonhuis Bosstraat 3. Het pand is een rijksmonument. Het is sinds 1920 in het bezit van de familie Kwaspen, die vanuit de woning en de omliggende bedrijfspanden al generatieslang een textielonderneming onderhouden. De eigenaar heeft de intentie het pand te restaureren en verbouwen.  Vanwege de status als rijksmonument, stelt de gemeente ten behoeve van de beoogde werkzaamheden als vereiste dat een bouwhistorisch onderzoek naar het pand wordt verricht als onderdeel van de aanvraag omgevingsvergunning.

 

Bosstraat 3 is gebouwd rond 1780-1800. Het pand vormde het vrijstaande statige woonhuis van een grootschalig boerderijcomplex. Het casco is gaaf behouden, inclusief de hardstenen plint, de hardstenen lateien, lekdorpels en negblokken rond de vensters en de mezzaninovensters aan de achterzijde. In het interieur is de hoofdstructuur nog aanwezig, evenals de eikenhouten spanten, bestaande uit drie gestapelde gebinten.

 

Als het in 1920 eigendom wordt van de familie Kwaspen, wordt het herbestemd tot textielonderneming. Het woonhuis gaat dienst doen als winkel. Hiervoor wordt in de voorgevel een grote winkelpui geplaatst en wordt een grote aanbouw gerealiseerd. De verdieping wordt in gebruik genomen als bovenwoning. Ten behoeve hiervan wordt de zolderverdieping aangepast. De mezzaninovensters aan de voorgevel worden vervangen door een blind fries met een door decoratieve consoles gedragen bakgoot en er wordt een aantal dakvensters en ramen in de geveltoppen geplaatst. Alle vensters en de entree worden vervangen door de huidige exemplaren met de karakteristieke rij vierkanten ruitjes. Het meest ingrijpende is de aanpassing van de kelder. Met uitzondering van één kelderruimte, wordt bij alle kelders het tongewelf weggebroken en vervangen door een betondek.

 

De agrarische gebouwen worden in gebruik genomen als fabriek. In de jaren vijftig worden deze vervangen door het huidige fabrieksgebouw. Op dat moment verdwijnt ook de poort, links van het huis. Als in de jaren zestig een nieuw pand aan de overzijde van de straat wordt gebouwd, wordt het hoofdhuis weer ingericht als woning. De winkelpui wordt verwijderd en de gevel wordt gereconstrueerd. In het interieur wordt vermoedelijk in de jaren zestig een grote draaitrap van begane grond tot zolder geplaatst. Het gaat hier duidelijk om een hergebruikte trap: diverse aanpassingen, vreemde aansluitingen op de gangstructuur en atypische deling van de verdieping in twee afzonderlijke helften, waarbij de achterste helft allen via een vreemd ogend steektrapje (vanaf de draaivlucht) bereikbaar is