Bouwhistorische verkenning Limbrichterstraat 9 Sittard

Bouwhistorisch onderzoek, beeldbepalend pand Limbrichterstraat 9 Sittard, met vakwerk casco

Limbrichterstraat 9 Sittard

Beschermd stadsgezicht

Beeldbepalend pand

 

Opdrachtgever

Commerciële partij

 

Uitvoering

Bouwhistorisch onderzoek

2018

 

Architect

Joost Pennings Architect


In het historisch centrum van Sittard, nabij de Markt, ligt het, in de huidige verschijningsvorm, laat negentiende-eeuwse pand Limbrichterstraat 9. Het complex fungeert  als winkel met bovenwoning en omvat naast het volume aan de Limbrichterstraat ook nog een achterhuis dat grenst aan de Gats. Het pand is gelegen binnen het beschermd stadsgezicht. Hierbinnen is het aangemerkt als beeldbepalend pand (BP027). Zoals in redengevende beschrijving staat vermeld, heeft de bescherming alleen betrekking op het drielaags volume. De achterbouw aan de Gats valt buiten de bescherming. De eigenaar heeft de wens Limbrichterstraat 9 te restaureren en herbestemmen. Hierbij wordt de begane grond heringericht (van horeca naar winkel) en wordt een nieuwe pui geplaatst. De verdiepingen worden verbouwd tot appartementen. Ten behoeve van de beoogde werkzaamheden stelt de gemeente als vereiste dat een bouwhistorische quick scan wordt verricht als onderdeel van de aanvraag omgevingsvergunning.

 

Gevel

Limbrichterstraat 9 is gelegen in het historisch winkelcentrum van Sittard. Zoals zoveel panden, is ook hier de winkelpui door de jaren heen vervangen. De verdiepingen zijn in hun opzet terug te voeren tot het eind van de negentiende eeuw en zijn uitgevoerd in een eclectische vormentaal. De opzet van de verdiepingen is gaaf behouden. Alleen de vensters zijn vervangen en de gevel is geschilderd met een detonerende, grof aangebrachte structuurverf.

 

Vakwerk en mergel

Tijdens de voorbereidende werkzaamheden aan het pand zijn op diverse plaatsen binnen zowel het hoofdhuis als in het achterhuis bouwsporen/bouwelementen aangetroffen die zijn terug te voeren tot de late middeleeuwen/zeventiende eeuw. Bij het voorhuis zijn op de begane grond aan de zuidoostzijde grote delen van een vakwerkgevel aangetroffen, bestaande uit een reeks gebintstijlen, gebintstijlschoren en wandregels. Verder kan uit de vrijgelegde moerbalken en kinderbalklaag (met een groot aantal spijkergaten) worden vastgesteld dat het oorspronkelijke voorhuis op de begane grond was voorzien van een troggengewelf (op eiken kinderbalken).

 

Het complex is volledig onderkelderd. Al deze met elkaar verbonden kelderruimtes dateren uit diverse periodes, waarbij de kelder onder het voorhuis het oudst is. Deze ruimte is tot circa anderhalve meter in mergel uitgevoerd, een indicatie dat we met een laat-middeleeuws casco hebben te maken. Boven het mergel loopt het muurwerk door in baksteen. Het zichtbare metselwerk is opgetrokken in een rommelig verband. De stenen hebben een formaat tussen de 23/25,5 cm x 5/6,5 cm x ca12 cm (lengte x hoogte x diepte). De grote diversiteit aan stenen en het rommelige verband zijn een aanwijzing dat we hier te maken hebben met hergebruikte baksteen. Vermoedelijk is ten minste een deel van de mergelblokken ook hergebruikt. Als de aanzet van de oorspronkelijke ton van de kelder daadwerkelijk op een hoogte van anderhalve meter zou zitten, dan komt de bovenzijde van de ton een aanzienlijk stuk boven de huidige begane grond vloer uit (en daarmee het straatniveau). Dit is zeer onwaarschijnlijk, zeker omdat straatniveaus in steden vaak ook door de eeuwen heen opgehoogd zijn en het hoogteverschil nog groter zal zijn geweest. We hebben hier te maken met een middeleeuwse kelder die vermoedelijk in de loop van de negentiende eeuw is gewijzigd en nadien, in de periode 1930-1960, is voorzien van een nieuw betonnen dek.

 

Ook in het niet-beschermde achterhuis aan de Gats is achter een gedeeltelijk weggevallen pleisterlaag aan de zuidoostzijde, vakwerk aangetroffen. Het is aannemelijk dat de gehele gevel in vakwerk is uitgevoerd.