De gemeente Terneuzen heeft de wens uitgesproken om tot een gemeentelijke monumentenlijst te komen. Ze heeft halverwege 2007 de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland opdracht gegeven om deze gemeentelijke monumentenlijst op te stellen. De opdracht is uitgevoerd door Stoelhorst Consultancy en Don Rackham uitgevoerd, waarbij Don verantwoordelijk is voor de kernen Axel, Koewacht, Spui, Zaamslag en Zuiddorpe. Per dorpskern is in eerste instantie een preselectie uitgevoerd, waarin per potentieel monument een waardering met scorelijst is opgesteld. Op basis van de preselectie is een definitieve lijst samengesteld. Van elk van de op de definitieve lijst geplaatste objecten is een uitgebreide redengevende beschrijving met waardering opgesteld.

Daarnaast is per woonkern een ruimtelijke karakteristiek geschreven, waarbij niet alleen aandacht is besteed aan de huidige verschijningsvorm, nederzettingstypologie en ruimtelijke ontwikkelingsgeschiedenis, maar waarin ook een reeks ankerpunten is opgenomen die als uitgangspunt kunnen dienen voor toekomstige ontwikkelingen.