Villatuin Huize Granville Eindhoven

Villatuin in gemengde stijl, Huize Granville, Parklaan Eindhoven, architect Joseph Cuypers, tuinarchitect J. Juchem

Tuinaanleg van Huize Granville

Parklaan 95 Eindhoven

Rijksmonument: huis

Hoogwaardige groen

 

Opdrachtgever

Commerciële partij

 

Uitvoering

Cultuurhistorisch onderzoek: 2007

Aanbevelingen: 2007

Effecttoets ontwerp nieuwbouw: 2009

Notitie revitalisatieplan: 2010


In 2007 werd Res nova benaderd door de eigenaar van Huize Granville, Parklaan 95 te Eindhoven, om een cultuurhistorische analyse uit te voeren naar de parktuin van het in 1916 naar een ontwerp van Joseph Cuypers gebouwde huis. Dit rapport had als doel een objectieve waardering van de cultuurhistorische kwaliteiten van de tuin te vormen. De resultaten van het onderzoek konden dienen als kader en inspiratiebron voor eventuele ontwikkelingen binnen de grenzen van de tuin. Eind 2008 is Res nova gevraagd om de tuin van Huize Granville nogmaals onder de loep te nemen en de reeds bestaande aanbevelingen met betrekking tot het behoud van en ontwikkeling in de tuin verder te specificeren. Aan de hand van beide rapporten is de architect, De Bever architecten bna aan de slag gegaan en heeft deze binnen de grenzen van de cultuurhistorisch hoogwaardige tuin twee bouwblokken ontworpen. Bij dit ontwerpproces is zoveel mogelijk getracht het specifieke pakket van eisen en de cultuurhistorische waarden van de tuin te combineren en tot een oplossing te komen waarbij het verleden wordt gewaarborgd. Res nova heeft in 2009 een effecttoets opgesteld waarin wordt omschreven hoe de nieuwe bebouwing in de tuin is geplaatst en hoe is omgegaan met de specifieke kwaliteiten van de tuin, zoals vermeld in de cultuurhistorische analyse en aanbevelingen. Nadat het plan om in de tuin te bouwen is afgeblazen, is in 2010 een revitalisatieplan voor de tuin opgesteld door Bangert en Van Hagen. Voor dit plan is een notitie opgesteld waarin wordt omschreven hoe het plan tot stand is gekomen en hoe om is gegaan met de historische waarden en kwaliteiten.

 

Gemengde tuin

Even ten oosten van het centrum van Eindhoven ligt het Villapark Tongelre. Deze groene zone binnen de stedelijke bebouwing van de stad werd bewoond door de welvarende inwoners van Eindhoven. De Parklaan was de voornaamste straat van de wijk, waarlangs, naar ontwerp van vooraanstaande architecten, de villa’s van de grote industriëlen werden gebouwd. Gelegen aan deze Parklaan ligt ook het kapitale Huize Granville. Het pand, in 1916 gebouwd in opdracht van industrieel Remi Mignot, is gesitueerd in een ruime tuin die gelijktijdig met de villa is ontworpen. De tuin bij het door Joseph Cuypers ontworpen Huize Granville is aangelegd volgens de principes van de gemengde tuin, waarbij de Engelse landschapstuin werd gecombineerd met geometrische elementen. Het ontwerp is in zijn huidige verschijningsvorm vrijwel identiek aan de situatie anno 1916. De algehele opzet van de tuin is behouden gebleven en met uitzondering van een aantal (relatief) kleine wijzigingen is er weinig veranderd. De nog aanwezige ‘landschappelijke’ elementen zijn herkenbaar in het meanderende padennet, de onregelmatige (in grootte en vorm) grasvelden en perkjes, de locatie van solitaire bomen en clusters begroeiing en de lichte glooiing. De nog aanwezige geometrische kenmerken zijn de tennisbaan (plattegrond en concept dateert uit 1916, de baan is echter pas in de tweede helft van de twintigste eeuw uitgevoerd) en de moestuin, visueel afgescheiden van de rest van de tuin door een bakstenen muur. Oorspronkelijk lag in de directe nabijheid van het huis een aantal geometrische bloemperken. De bebouwing in de tuin dateert deels uit 1916 (het prieel bij de tennisbaan). De overige gebouwen zijn van latere datum, maar sluiten wat betreft typologie en locatie aan bij het oorspronkelijke ontwerp en de typologie van de gemengde tuin. De garage is gebouwd in 1919, eveneens naar ontwerp van Joseph Cuypers, de oranjerie en het berghokje in de moestuin dateren uit de jaren twintig.

 

Hoogwaardig groen

De tuin van Granville wordt zowel op gemeentelijk (bestemmingsplan), provinciaal (Cultuurhistorische waardenkaart Noord-Brabant) en landelijk niveau (beschermd stadsgezicht Villapark Tongelre) aangemerkt als hoogwaardig groen. Dit betekent dat de tuin idealiter in de huidige staat moet worden behouden. Bij een eventuele ontwikkeling van de tuin is het van belang deze waarden wel te respecteren en te gebruiken als uitgangspunt. Met name de geometrische elementen, de tennisbaan en de moestuin, lenen zich bij uitstek voor (kleinschalige) bebouwing. In een gemengde tuin zijn de regelmatige elementen aan het oog onttrokken waardoor de invloed van nieuwbouw op de tuin en de villa tot een minimum kan worden beperkt.