Opmaat

Gelegen in het historisch centrum van Sittard, meteen ten zuiden van de Petruskerk, ligt het in de huidige verschijningsvorm achttiende-eeuwse dubbelpand Limbrichterstraat 53-55. Beide panden zijn in 1975 aangewezen als rijksmonument, respectievelijk onder de nummers 33683 en 33684. Deze twee woningen vormen tezamen met het ten westen gelegen nummer 57 (geen monumentenstatus) en het ten noorden gelegen volume Kerkplein 5 (beeldbepalend pand op de cultuurhistorische waardenkaart van het bestemmingsplan) één winkelpand met bovenwoning.

De huidige eigenaar heeft de wens om het complex te verbouwen en herbestemmen, waarbij de bestaande winkel wordt opgedeeld in twee aparte eenheden en de verdiepingen worden opgedeeld in meerdere wooneenheden. Bij het splitsen van de bovenwoning in meerdere wooneenheden zal de historische, nog herkenbare structuur van aparte volumes worden hersteld. Ten behoeve van de beoogde herbestemming stelt de gemeente als vereiste dat een bouwhistorische verkenning wordt verricht naar de twee rijksmonumentale volumes als onderdeel van de aanvraag omgevingsvergunning.

Achttiende eeuw

Limbrichterstraat 53 en 55 zijn wat betreft de verdiepingen gaaf behouden voorbeelden van voorgevels, daterende uit de late achttiende eeuw. Kenmerkend voor de periode zijn de hardstenen, getoogde vensteromlijstingen met sluitsteen. Een bijzonder element vormt de gevelsteen met het jaartal 1770. De gepleisterde gevelafwerking is kenmerkend voor de late negentiende en begin twintigste eeuw en past in de periode dat een groot aantal panden in de winkelstraat werd voorzien van een winkelpui. Door de combinatie van enerzijds de achttiende-eeuwse omlijstingen en anderzijds de gevelafwerking uit de periode 1880-1920, is sprake van een waardevolle architectuurhistorische gelaagdheid, die ook elders in het historische centrum van Sittard (en andere Zuidlimburgse steden) bijdraagt aan de karakteristiek van het straatbeeld. Doordat niet alleen de gepleisterde gevels zijn geschilderd, maar ook de hardstenen omlijstingen, is het oorspronkelijke kleurcontrast tussen muurwerk en omlijstingen tenietgedaan.

Limbrichterstraat 57 was tot de jaren dertig in opzet gelijk aan nummers 53 en 55: achttiende-eeuwse gevel met hardstenen vensteromlijstingen, welke in de negentiende eeuw is gepleisterd (voorzien van schijnvoegen). Hoewel het volume in breedte gelijk is aan de buurpanden, had het maar één vensteras. Rond 1935 is de voorgevel (en achtergevel) gesloopt en zijn de huidige gevels opgetrokken, waarbij de opzet met één vensteras is behouden. De opzet van de liggende vensters is nadien nog een keer gewijzigd.

De winkelpui dateert uit het laatste kwart van de vorige eeuw en is geplaatst nadat de panden al als rijksmonument waren aangewezen. Hoewel historiserend in opzet (eclecticisme/ neoclassicisme) en met verfijning uitgevoerd, wijkt de pui wat betreft materialisatie af van de karakteristiek van de historische voorbeelden: oorspronkelijk nooit een gezoete steen als gevelbekleding. Oude foto’s laten zien dat zowel nummer 53 en 55 als 57 oorspronkelijk elk een eigen winkelpui hadden. De op de foto’s zichtbare puien zijn karakteristiek voor de periode 1880-1910: hardstenen basement en fors hoofdgestel, waartussen grote etalagevensters en een terugliggende entree, gescheiden door pilasters, zijn geplaatst.

De achtergevels (verdiepingen) van nummers 53 en 55 zijn opgetrokken in een groot formaat baksteen (respectievelijk 25-26x5,5-6x12-23 centimeter en 23-24x5,5x10-10,5 centimeter). De gevels zijn rommelig opgemetseld, zonder een duidelijk verband en met voornamelijk koppen. Het is onduidelijk of de huidige situatie als zodanig al in het laatste kwart van de achttiende eeuw is ontstaan (met hergebruikte steen en het idee dat het geen zichtgevel was: met name bij nummer 53), of dat dit een latere ingreep betreft uit de negentiende eeuw. Dat de gevels zijn aangepast en opgehoogd, blijkt uit de diverse bouwsporen die zowel aan het exterieur (tussengevel tussen 53 en 55) en het interieur (zolder 57) zichtbaar zijn. Bij nummer 55 is een voormalige gevelopening bij de herbestemming tot één bovenwoning, dichtgemetseld.

Op de scheiding tussen 55 en 57 zitten op de zolder van Limbrichterstraat 57 twee meteen naast elkaar eikenhouten gestapelde gebinten (zichtbaar zijn de vliering- en nokgebinten), waarbij de met groot formaat metselwerk gevulde oostelijke exemplaar deel uitmaakt van de muur van Limbrichterstraat 55. De gordingenkappen van de volumes zijn alle in het laatste kwart van de vorige eeuw vernieuwd.